Glukoza jest podstawowym związkiem energetycznym dla większości organizmów. Do krążenia jest dostarczana z dwóch źródeł. Jednym z nich jest przewód pokarmowy , z którego jest pobierana wraz z pożywieniem i częściowo metabolizowana. Drugim źródłem tego cukru jest wątroba i nerki, gdzie jest wytwarzana w procesach biochemicznych. Głównym regulatorem stężenia glukozy we krwi jest insulina.
Stężenie glukozy we krwi oznacza się, aby sprawdzić, czy mieści się ono w zakresie wartości prawidłowych. Oznaczenie to ma zastosowanie w badaniach przesiewowych w kierunku cukrzycy i stanu przedcukrzycowego, w monitorowaniu wysokiego (hiperglikemia) i niskiego (hipoglikemia) stężenia glukozy we krwi oraz w ocenie obecności glukozy w moczu.
Zwykle zalecane jest przybycie na badanie na czczo (przez 8 godzin nie należy nic jeść ani pić, za wyjątkiem wody). U osób z cukrzycą w celu lepszej kontroli glikemii próbki krwi można pobierać na czczo i po posiłkach. W celu oceny tzw. glikemii przygodnej, dokonuje się oznaczeń w określonych odstępach czasu, z uwzględnieniem glikemii poposiłkowej, a schemat pobrania krwi do badania powinien być ustalony z lekarzem prowadzącym.
Ostre i znaczne wahania stężenia glukozy (hiperglikemia lub hipoglikemia) mogą stanowić zagrożenie życia, powodując niewydolność narządową, uszkodzenie mózgu, śpiączkę, a w sytuacjach krańcowych śmierć organizmu. Przewlekłe wysokie stężenie glukozy we krwi może powodować postępujące uszkodzenia tkanek i narządów takich jak nerki, oczy, naczynia krwionośne, serce i nerwy. Przewlekła hipoglikemia może prowadzić do uszkodzenia mózgu i nerwów.
U niektórych kobiet występuje cukrzyca ciążowa, czyli hiperglikemia lub nieprawidłowa tolerancja glukozy, która pojawia się w czasie ciąży. Nieleczona może być przyczyną dużej wagi urodzeniowej i niskiego stężenia glukozy we krwi u dziecka. U niektórych kobiet, u których wystąpiła cukrzyca ciążowa może dojść do rozwoju cukrzycy.